هرآنچه درباره خرید و نگهداری انواع گوشت باید بدانید
نگهداری گوشت بدون یخچال صحیح نیست و سلامتی شما و خانواده‌تان را به خطر می‌اندازد. گوشت خام طیور، گوسفند و گاو حامل میکروب‌های بسیاری است. باکتری‌ها و ویروس‌های گوشت خام احتمال مسمومیت غذایی را افزایش می‌دهند. این میکروب‌ها ممکن است حین خرید یا جابه‌جایی فراورده‌های گوشتی به سایر مواد غذایی منتقل شوند یا محیط آشپزخانه را آلوده کنند. برای حفظ سلامت خود و خانواده‌تان باید چند نکته بهداشتی را بدانید. در این مقاله درباره نحوه انتخاب گوشت و نکات مهم جابه‌جایی، نگهداری و پخت آن توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
آلودگی متقاطع چیست؟
گوشت خام و تمام فراورده‌های گوشتی پخته‌نشده مثل همبرگر، سوسیس، ناگت مرغ و پیراشکی نیمه‌آماده ممکن است به میکروب‌های خطرناکی آلوده باشند. باکتری‌هایی مانند کمپیلوباکتر، سالمونلا و یرسینیا رایج‌ترین میکروب‌های گوشت قرمز و سفیدند. اگر مراقب نباشید، این باکتری‌ها به همه‌جا سرایت می‌کنند.
زمانی که باکتری‌های مضر از فراورده‌ای گوشتی به سایر مواد غذایی یا سطوح دیگر منتقل می‌شود، آلودگی متقاطع (Cross-Contamination) رخ می‌دهد. آلودگی متقاطع در حین خرید، پخت‌وپز یا نگهداری مواد غذایی اتفاق می‌افتد و افراد با مصرف خوراکی‌های آلوده دچار مسمومیت غذایی می‌شوند.
چطور از آلودگی متقاطع جلوگیری کنیم؟
خطر وقوع آلودگی متقاطع هنگام دست‌زدن به گوشت جدی است. فرقی نمی‌کند که آشپز حرفه‌ای هستید یا فقط در خانه برای خودتان غذا می‌پزید؛ باید نحوه درست نگهداری گوشت را بدانید تا دچار بیماری‌های میکروبی خطرناک نشوید. در ادامه، نکاتی را با هم مرور می‌کنیم که باید حین خرید، جابه‌جایی و پخت گوشت رعایت شوند.
۱. انتخاب و خرید گوشت
- هرگز گوشتی با رنگ تیره و بوی بد را نخرید.
- گوشت تازه و سالم نباید بافت سفت یا خیلی نرم داشته باشد.
- هنگام انتخاب فراورده‌های گوشتی، به تاریخ انقضا و بهترین زمان مصرف آن توجه کنید.
- اگر گوشت در بسته‌بندی نفوذناپذیر نیست، آن را در کیسه پلاستیکی بگذارید.
- گوشت و فراورده‌های گوشتی را در سبد یا چرخ خرید جداگانه قرار دهید.
- خرید گوشت باید آخرین مرحله خرید شما باشد تا زمان نگهداری گوشت بدون یخچال به حداقل برسد.
۲. جابه‌جایی گوشت
- در زمان انتقال گوشت، آن را در مکانی خنک بگذارید.
- اگر هوا گرم است، از کیسه‌های یخ برای تنظیم دمای گوشت استفاده کنید.
- گوشت خام را نزدیک شیشه‌های وسیله نقلیه و در معرض تابش نور خورشید قرار ندهید.
- بلافاصله پس از دست‌زدن به گوشت خام، دست‌های خود را به‌مدت ۲۰ ثانیه با صابون و آب گرم بشویید.
۳. نگهداری گوشت
- هرگز گوشت خام را به‌مدت طولانی در دمای اتاق قرار ندهید و بلافاصله پس از ورود به خانه، آن را در یخچال یا فریزر بگذارید.
- گوشت خام را دور از مواد غذایی دیگر و سبزیجات خام نگه دارید.
- بهترین مکان برای بسته‌های گوشت طبقه پایین یخچال یا فریزر است. اگر گوشت را در طبقات بالایی بگذارید، خونابه‌های آن روی سایر مواد خوراکی و طبقات یخچال چکه می‌کند و باکتری‌های خطرناک منتقل می‌شوند.
- مدت زمان نگهداری گوشت در یخچال ۳ روز است. اگر قصد دارید گوشت را مدت طولانی‌تری نگهداری کنید، منجمدکردن بهترین انتخاب است.
- مدت زمان نگهداری گوشت در فریزر حداکثر ۱۲ ماه است.
- همیشه گوشت و فراورده‌های گوشتی را در ظرف‌هایی با در کاملا بسته نگهداری کنید.
- برای مزه‌دارکردن گوشت آن را با مواد و ادویه‌های مدنظر داخل ظرف دربسته بریزید و حتما در یخچال قرار دهید.
- برای نگهداری گوشت پخته در فریزر می‌توانید آن را در ظرفی با در کاملا بسته بگذارید و ۲ تا ۶ ماه نگهش دارید.
- دمای فریزر خود را در حدود ۱۸- درجه سانتی‌گراد و دمای یخچال را ۱ تا ۲ درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید تا مواد غذایی کاملا سالم و تازه بمانند.
۴. آماده‌سازی گوشت
- وقتی گوشت را از فریزر بیرون آوردید، آن را به‌خوبی یخ‌زدایی کنید. برای این کار گوشت منجمد را از شب قبل در یخچال بگذارید. هرگز برای یخ‌زدایی گوشت آن را در دمای اتاق نگذارید. اگر زمان کمی دارید، گوشت منجمد را با مایکروویو یخ‌زدایی کنید.
- قبل از پختن گوشت، آن را نشویید. رعایت این نکته به‌خصوص برای گوشت پرندگان اهمیت زیادی دارد. حین شست‌وشو، آب به اطراف می‌پاشد و باکتری‌های خطرناک را در محیط آشپزخانه پخش می‌کند.
- بهتر است از تخته برش و ظروف جداگانه برای گوشت خام استفاده کنید، اما اگر فقط یک تخته برش یا چاقو دارید، پس از برش گوشت آنها را با آب داغ و مایع شوینده به‌خوبی بشویید.
۵. پخت گوشت
- گوشت چرخ کرده باید به‌خوبی پخته شود. باکتری‌ها فقط در سطح گوشت بریده‌شده وجود دارند، اما به‌محض چرخ‌کردن گوشت، در سراسر گوشت پخش می‌شوند. بنابراین پخت کامل گوشت چرخ‌کرده بسیار مهم است.
- استیک‌های کامل را می‌توانید سطحی هم بپزید. کباب‌کردن استیک باکتری‌های سطحی گوشت را از بین می‌برد.
- تمام فراورده‌های گوشتی دیگر را باید به‌خوبی بپزید. گوشت مرغ، انواع برگر، کوفته و ناگت را باید به‌خوبی بپزید.
- اگر می‌توانید، از دماسنج گوشت برای بررسی پخت آن استفاده کنید. دماسنج را در ضخیم‌ترین قسمت گوشت فرو کنید. دمای داخلی گوشت پس از ۳ دقیقه پخت باید ۷۰ درجه و بعد از ۱۵ دقیقه پخت، باید ۶۵ درجه سانتی‌گراد باشد.
- بیشتر غذاهای نیمه‌آماده گوشت چرخ‌کرده دارند. شاید فکر کنید انواع ناگت مرغ، کوفته و پیراشکی پخته‌اند، اما اغلب مغزپخت نیستند و در آنها گوشت نیم‌پز وجود دارد. ابتدا محصولات نیمه‌آماده را به‌خوبی یخ‌زدایی کنید. سپس کاملا بپزیدشان.
- هرگز فراورده‌های گوشتی پخته را در همان ظرف گوشت خام قرار ندهید.
- باقی‌مانده غذای گوشتی را قبل از مصرف به‌خوبی گرم کنید.
- غذاهای گوشتی را فقط یک بار گرم کنید. اضافه غذای گرم‌شده را دیگر در یخچال نگذارید و آن را دور بریزید.
- گوشت پرندگان را باید با حداقل دمای ۷۳٫۹ سانتی‌گراد بپزید. هرگز گوشت مرغ را نیم‌پز نخورید. مرغ نپخته سالمونلا و سایر بیماری‌ها را منتقل می‌کند.
- گوشت چرخ‌کرده باکتری‌های بیشتری دارد؛ به همین دلیل باید آن را کامل بپزید. دمای مناسب پخت گوشت چرخ‌کرده گوسفند و گوساله ۷۱٫۱ درجه سانتی‌گراد است.
- گوشت تکه‌ای را می‌توانید با دمای ۶۲٫۸ سانتی‌گراد بپزید. قبل از سرو حتما ۳ دقیقه به آن استراحت بدهید تا مطمئن شوید تمام باکتری‌ها از بین رفته‌اند.
۶. آماده‌سازی ماهی و غذاهای دریایی
- بیشتر ماهی‌ها را باید حداقل در دمای ۶۲٫۸ درجه سانتی‌گراد بپزید تا باکتری‌هایشان از بین برود.
- ماهی خام را باید حداقل ۱ هفته در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی‌گراد منجمد کنید تا بتوانید از آن برای سوشی و سایر غذاهایی استفاده کنید که ماهی خام دارند.
-
ماهی خام را روی تخته برش و ظروفی که برای سوشی و ماهی پخته استفاده کرده‌اید، نگذارید. ممکن است تخته برش باکتری‌های خطرناک را به سطوح و خوراکی‌های دیگر منتقل کند.
- اگر می‌خواهید خیلی زود ماهی را بپزید، می‌توانید به‌جای فریزر آن را در یخچال با حداکثر دمای ۴ درجه سانتی‌گراد بگذارید.
- همیشه بعد از دست‌زدن به ماهی، دست‌های خود را به‌خوبی با آب گرم و صابون بشویید.
سخن پایانی
از نگهداری گوشت بدون یخچال و فریزر پرهیز کنید. در گوشت خام باکتری‌هایی وجود دارند که مسمومیت غذایی ایجاد می‌کنند. اگر این باکتری‌ها به سطوح آشپزخانه و سایر مواد غذایی منتقل شوند، آلودگی متقاطع گوشت رخ می‌دهد. حفظ سلامت مواد غذایی و محیط زندگی‌تان نیاز به توجه و هوشیاری دائمی دارد. مسائل بهداشتی را در اولویت قرار دهید تا آلودگی متقاطع کاهش یابد. با همین نکات ساده، سلامت و شادی خانواده‌تان را حفظ می‌کنید.
پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را برای دوستان خود که به آشپزی علاقه دارند، بفرستید.
به مدت محدود